Έρευνα – Συνεργασίες
Το ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. έχει αναπτύξει σταθερή συνεργασία με εξέχοντες βυζαντινολόγους από όλη την Ελλάδα, οι οποίοι, με απόφαση του Δ.Σ. συμμετέχουν στην Επιστημονική Επιτροπή του Ινστιτούτου. Τα μέλη της Επιτροπής είναι οι: Καθηγητές κκ. Απόστολος Καρπόζηλος (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Κώστας Κωνσταντινίδης (Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων), Ιωάννης Πολέμης (Ε.Κ.Π.Α.), οι Καθηγήτριες κυρίες Σοφία Κοτζάμπαση (Α.Π.Θ.), Αντωνία Μοροπούλου (Ε.Μ.Π.), Μελίτα Εμμανουήλ (Ε.Μ.Π.) και ο Διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών κ. Στυλιανός Λαμπάκης.
Οι ως άνω αλλά και άλλοι πανεπιστημιακοί μετέχουν σε ειδικές ημερίδες και συνέδρια για κομβικής σημασίας θέματα, όπως η πρόσληψη της αρχαιότητος στο Βυζάντιο, οι σχέσεις Ανατολής και Δύσεως κατά τους Παλαιολόγειους χρόνους και η αφετηρία του Νέου Ελληνισμού. Τα ερευνητικά πορίσματα των συνεδρίων αυτών περιελήφθησαν στη σειρά των εκδόσεων του Ινστιτούτου (Εκδόσεις υπ’ αρ. Ι και ΙΙ).
Πέραν των πρακτικών των Συνεδρίων, το Ινστιτούτο έχει συμπεριλάβει στις εκδόσεις του πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες γνωστών βυζαντινολόγων: του Καθηγητού του ΕΚΠΑ κ. Ιωάννου Πολέμη, του Καθηγητού του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Αλεξίου Σαββίδη και της Επίκουρης Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κας Δήμητρας Μονιού (Εκδόσεις υπ’ αρ. ΙΙΙ, IV, V).
Το Ινστιτούτο έχει συνεργασθεί με τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη και το Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας στην οργάνωση του Διεθνούς Συνεδρίου «Μυστράς: ταυτότητες και προσανατολισμοί» (20-5-2010).
Έχει συνάψει Μνημόνιο Συνεργασίας με το Βυζαντινό Κέντρο ELTE Eötvös József Collegium της Bουδαπέστης για εφαρμογή προγραμμάτων συνεργασίας στην Εκπαίδευση και την Έρευνα (2016).
Στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής, η τότε Διευθύντρια του Ινστιτούτου Καθηγήτρια Γ. Ξανθάκη-Καραμάνου προσκλήθηκε από την Οργανωτική Επιτροπή του 23ου Διεθνούς Συνεδρίου Βυζαντινών Σπουδών (Βελιγράδι, 22-27 Αυγούστου 2016) και προήδρευσε σε ειδική Θεματική Συνεδρία με θέμα “Byzantium and the West”. Επίσης, με βάση της συνεργασία αυτή η κα Ξανθάκη παρουσίασε ως προσκεκλημένη ομιλήτρια εισήγηση με
θέμα «The reception of Thucydides in Kritovoulos: Pericles and Konstantinos Palaiologos as models of leadership» στο Συνέδριο με θέμα “Byzance et l’ Occident IV” που διεξήχθη στη Βουδαπέστη (Νοέμβριος 2016). Η μελέτη δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά του Συνεδρίου Byzance et l’ Occident IV. Permanence et migration (ed. E. Egedi-Kovács), pp. 15-28, Collège Eötvös Jözsef, ELTE (2018), Budapest. Στο ίδιο Συνέδριο παρουσίασαν εργασίες το τότε μέλος του Δ.Σ. του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. Επίκ. Καθηγήτρια Ε. Βολονάκη και ο συνεργάτης του Ινστιτούτου Δρ Δημ. Βαχαβιώλος.
Το Ινστιτούτο έχει χρηματοδοτήσει το ερευνητικό πρόγραμμα: «Βυζαντινές Διαθήκες: Κείμενα και ιστορικο-φιλολογική και νομική ανάλυση» (επιστ. υπεύθυνη Καθηγήτρια Ελ. Σαράντη). Στόχος του προγράμματος ήταν η εντόπιση των κειμένων και διαθηκών, η επεξεργασία και διόρθωσή τους σύμφωνα με τους κανόνες της εκδοτικής επιστήμης. Δεν κατατέθηκε τελική έκθεση από την επιστ. υπεύθυνη του προγράμματος.
Συνέδρια
- Ημερίδα με θέμα «Ηθικές, Κοινωνικές και Πολιτικές Αξίες από την Αρχαιότητα στο Βυζάντιο και στον Νεότερο Ελληνισμό» στο πλαίσιο των Παλαιολογείων 2023 σε συνεργασία με τον Δήμο Σπάρτης. Στην Ημερίδα παρέστη και απηύθυνε χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών κ. Μιχαήλ Σταθόπουλος. Ομιλητές ήταν οι Καθηγητές κκ. Γ. Κοντογιώργης και Ι. Πολέμης και οι Καθηγήτριες κυρίες Γ. Ξανθάκη-Καραμάνου, Σ. Κοτζάμπαση και Μ. Λιάτση.
- Ημερίδα με θέμα «Διαχρονικές και Ηθικές Αξίες στο Βυζάντιο» (Σάββατο 28 Μαΐου 2022) στο πλαίσιο των Παλαιολογείων 2022 σε συνεργασία με τον Δήμο Σπάρτης. Ομιλητές ήταν οι Καθηγητές Α. Καρπόζηλος, Ι. Πολέμης και ο Δρ Χρ. Μπαλόγλου.
- Επίσκεψη της Α.Ε της ΠτΔ κυρίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου στο ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. (Σάββατο 29 Μαΐου 2021) Η κυρία Πρόεδρος ξεναγήθηκε από τον Διευθυντή και την Επίτιμη Διευθύντρια στους χώρους του Ινστιτούτου, ενημερώθηκε για τις δραστηριότητες, της προσφέρθηκαν Εκδόσεις του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. καθώς και γκραβούρα του Μυστρά του 17ου αιώνα.
- Ημερίδα στον περιβάλλοντα χώρο του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. (Κυριακή 30 Μαΐου 2021) σε συνεργασία με τον Δήμο Σπάρτης, με θέμα «Πολιτισμικές Αναλαμπές στον Μυστρά των Παλαιολόγων», στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων Παλαιολόγεια 2021. Μετά τον χαιρετισμό του Δημάρχου Σπάρτης και του Διευθυντή του Ινστιτούτου κ.κ. Πέτρου Δούκα και Νικολάου Ζαχαριά απενεμήθη τιμητική πλακέτα Επίτιμης Διευθύντριας του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. στην π. Διευθύντρια Ομ. Καθηγήτρια κα Γεωργία Ξανθάκη-Καραμάνου. Η κα Ξανθάκη αντιφώνησε εκφράζοντας τις ευχαριστίες της για την τιμή της επιτιμοποιήσεώς της προς τα μέλη του Δ.Σ., τους επισήμους και την τοπική κοινωνία της Σπάρτης με τους οποίους είχε εξαιρετική συνεργασία καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας της ως Διευθύντριας του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. Ακολούθησαν οι ομιλίες του Καθηγητού του Ε.Κ.Π.Α Ιωάννου Πολέμη και του Δρ Χρήστου Μπαλόγλου. Εν συνεχεία έξι απόφοιτοι του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Βυζαντινός Κόσμος» του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. παρουσίασαν με επιτυχία τις εργασίες τους.
- Ομιλία της Καθηγήτριας του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου κας Τώνιας Μοροπούλου με θέμα «Συντήρηση και Αποκατάσταση του Παναγίου Τάφου» (28 Μαΐου 2018) στο πλαίσιο των Παλαιολογείων 2018.
- Επιστημονική Ημερίδα με θέμα «Το Βυζάντιο στους Παλαιολόγειους χρόνους. Πολιτική παρακμή – πολιτισμική άνθηση» (28 Μαΐου 2017, Μυστράς), στο πλαίσιο των Παλαιολογείων 2017.
- Συνέδριο με θέμα «Ο Μυστράς των Παλαιολόγων, αφετηρία του Νέου Ελληνισμού» (27-28 Μαΐου 2016, Μυστράς) στο πλαίσιο των Παλαιολογείων 2016. Τα Πρακτικά του Συνεδρίου εκδόθηκαν σε ειδικό τόμο (Σειρά Εκδόσεων ΙΙ) από τις Εκδόσεις Παπαζήση.
-Συνέδριο με θέμα «Το Βυζάντιο κατά τους Παλαιολόγειους χρόνους: Σχέσεις Ανατολής και Δύσεως» (6-8 Νοεμβρίου 2015, Μυστράς). Τα Πρακτικά του Συνεδρίου εκδόθηκαν σε ειδικό τόμο (Σειρά Εκδόσεων ΙΙ) από τις Εκδόσεις Παπαζήση. - Πρόγραμμα: «Η πρόσληψη της Αρχαιότητας στο Βυζάντιο». Τα πορίσματα του προγράμματος ανακοινώθηκαν στο Διεθνές Συνέδριο του 2012 και δημοσιεύθηκαν στον τόμο «Η πρόσληψη της Αρχαιότητας στο Βυζάντιο κυρίως κατά τους Παλαιολόγειους χρόνους». (συντονίστρια η Καθηγήτρια Γ. Ξανθάκη-Καραμάνου).
- Πρόγραμμα: «Βυζαντινές Διαθήκες: Κείμενα και ιστορικο-φιλολογική και νομική ανάλυση» Στόχος του προγράμματος ήταν η εντόπιση των κειμένων και διαθηκών, η επεξεργασία και διόρθωσή τους. Υποπρόγραμμα «Αγιολογία Ύστερης Βυζαντινής περιόδου» με αντικείμενο την ψηφιοποίηση αγιολογικών κειμένων της τελευταίας Βυζαντινής περιόδου του Ινστιτούτου Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, περιόδου 2010-2012 (συντονίστρια η Καθηγήτρια Ε. Σαράντη).
- Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Η πρόσληψη της Αρχαιότητας στο Βυζάντιο, κυρίως κατά τους Παλαιολόγειους χρόνους» (3-5 Νοεμβρίου 2012, Πνευματικό Κέντρο Σπάρτης). Τα Πρακτικά του Συνεδρίου εκδόθηκαν σε ειδικό τόμο (Σειρά Εκδόσεων Ι) από τις Εκδόσεις Παπαζήση
- Διεθνές Συνέδριο με θέμα «Μυστράς: Ταυτότητες και προσανατολισμοί» (20 Μαΐου 2010, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη), σε συνεργασία με τη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών στην Αθήνα και το Ινστιτούτο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Σπουδών της Βενετίας.
- Συνέδριο στο πλαίσιο των Παλαιολογείων 2009 (28 Μαΐου 2009) σε συνεργασία με τον Δήμο Μυστρά και τον Σύνδεσμο των εν Αττική Λακεδαιμονίων, με τη συμμετοχή μελών ΔΕΠ των Πανεπιστημίων Πελοποννήσου και Αθηνών. Κεντρική ομιλήτρια ήταν η Διευθύντρια του ΙΝ.Ε.ΒΥ.Π. Καθηγήτρια Γ. Ξανθάκη-Καραμάνου με θέμα «Η μορφή του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου με βάση τις φιλολογικές και ιστορικές πηγές».